Ik schrijf vanuit een klein dorp in het Noorden van Portugal en zal me in deze gevoelige tijden niet wagen aan een C-gerelateerd relaas over 'feiten, cijfers, politieke beslissingen en vooral meningen daarover'.
Kort samengevat
In een notendop de stand van zaken. Sinds vijf weken zijn de scholen hier dicht, alsook alle restaurants en winkels en de grens met Spanje. Behalve supermarkten, dat spreekt voor zich. Er zijn door de overheid maatregelen getroffen om bedrijven te ondersteunen met de met-de-kinderen-thuisblijvende-ouders. En kort na deze eerste beslissingen is de noodstatus, ofwel 'estado de emergência' uitgeroepen, waarmee de Portugezen opgeroepen zijn om thuis te blijven.
Ons dorp
Eén van de grootste bedrijfssectoren in Noord Portugal is textiel en dan met name de productie daarvan. Zo telt ons dorp meerdere kleine textielfabrieken. Nu zou je denken dat met het floreren van de mode-industrie - althans pre-C19 - deze fabrieken lekker mee hebben kunnen floreren, maar het feit dat alle mederwer(st)ers opgedragen zijn om het werk onverminderd voort te zetten om met elkaar het hoofd boven water te houden, geeft daar toch weinig blijk van. Bedrijfsvoering even daar gelaten, want we praten zonder enig inzicht van zaken. Maar zonder productie, het heersende idee dat de overheid alleen maar geld 'steelt', waardoor weinig vertrouwen in voorzieningen waar men zich om die reden dus ook liever niet aan waagt. Dan nog tientallen werknemers die niet eens zo heel veel meer verdienen dan het minimum salaris, maar even zo goed bij elkaar toch voor een goede maandelijkse kostenpost zorgen. Portugal is in staat van nood verklaard, maar deze bedrijfjes draaien in ons dorp onverminderd door. Het is zwemmen of verzuipen.
De oudjes
Sinds de nieuwe staat waarin we verkeren, is er een twee-splitsing ontstaan van de oudere generatie. De ene groep is bang. De andere groep is recalcitrant. Onze buuf, dona Laurinda, is de opperleidster van groep II. Ze laat geen kans onbenut om ons gezelschap op te zoeken. Ze is halverwege de zeventig, niet bijster vitaal, maar toch nog altijd in beweging. En ze is alleen. Haar kinderen wonen in het buitenland, dus écht heel erg alleen. Inmiddels verhelpen we dagelijks kleine niet-problemen ("m'n telefoon doet het niet - ach, wat gek, zonet deed ie het echt niet"). En terwijl ik onze heg te lijf ga met een snoeischaar, komt ze aan gesneld mét snoeischaar. Op de vraag of ze beter niet veilig binnen kan blijven antwoord ze eenvoudig; 'ik krijg nog liever die Corona-dinges dan dat ik alleen thuis opgesloten zit.'
(Foto: by Hello Portugal - dona Laurinda klust mee in de tuin)
Vai ficar tudo bem
Op het moment dat alle scholen werden gesloten, was er nog geen landelijk alternatief les-systeem beschikbaar en moest elke school al dan niet met een eigen oplossing komen. Wij hadden enorm geluk met 'onze' school, die zonder onderbreking haar lessen vervolgde via Microsoft Teams. Het volledige lesrooster werd virtueel voortgezet, tot groot genoegen van ons Olijfje. Naast taal en rekenen werd er gesport, gedanst en zelfs muziek gemaakt voor de computer. Voor handarbeid moesten ze een vlag maken met de regenboog en 'vai ficar tudo bem', wat betekent; alles gaat goed komen! Het nationaal symbool in deze tijden van crisis.
In het nieuws werd in de afgelopen weken vaak gesproken over de beperkte mogelijkheid om online les te geven. Veel leerlingen en zelfs ook leraren blijken lang niet altijd over internet thuis te beschikken. Sinds deze week wordt het volledige nationale lesprogramma via televisie én youtube aangeboden.
Bijna gewoon
Vorige week complimenteerde President Marcelo de Portugezen met een uiterst correcte opvolging van deze nieuwe staat waarin we met z'n allen verkeren. En dat is precies het gevoel in onze directe omgeving. Tijdens onze dagelijkse wandelingen met de honden maken we praatjes-op-afstand en wordt er afgesloten met een tas vol aardappelen, uien en/of kroppen sla die met enige omslachtigheid overhandigd worden. Men zorgt goed voor elkaar, zoals men dat altijd heeft gedaan. Er wordt op het land gewerkt,misschien nu iets meer dan gewoonlijk. En met Pasen zijn we op de stoep getrakteerd op een heerlijk stuk vers gebakken 'pão de ló' (een soort cake) met 'uma bica' (espresso). Het waren alleen de 'beijinhos' (twee zoenen op de wang) die achterwegen bleven.
Maar eigenlijk, heel eerlijk, gaat alles bijna gewoon door zoals altijd. In ons dorp, waar mensen niet zomaar gaan 'winkelen' voor de hobby, een wijntje gaan drinken op een kek terras. Waar mensen niet naar de sportschool gaan (waarom zouden ze ook, het land bewerken is sport genoeg), of een theater bezoeken, musea, kookworkshops volgen of wat voor workshop dan ook. Waar mensen op een eenvoudige manier het leven aantrekkelijk maken. En de stap in deze crisis niet eens zo heel groot is. Dat neemt niet weg dat men hoopt op een spoedig herstel. Zodat we weer bij elkaar kunnen aanschuiven aan tafel en met een goede huisgemaakte vinho kunnen toasten op het leven. Saúde!
Comments