Terwijl de deur achter hem dichtvalt, besef ik me dat ik hem niet eens succes heb gewenst. Daar meteen achter aan denkende dat hij dat succes niet nodig zal hebben, wat met recht het volste vertrouwen mag worden genoemd.
P. gaat op rij-examen voor een B+E rijbewijs, ofwel rijden met aanhanger tot 7.500 kilo's. Er zal een uitgebreide les aan vooraf gaan, gevolgd door het officieel examen. Hoe moeilijk kan dat zijn?
Overmoed en vertrouwen
Overmoed is zelden goed (of was dat haastige spoed, ook dat is niet goed). Ik ontvang een berichtje met de legendarische woorden (of eigenlijk volstond hij met één woord) 'Gezakt" en een rood emoticoontje. Ik dacht nog dat hij een grapje maakten (over overmoedig gesproken, of valt dat onder de categorie vertrouwen?), maar niks bleek minder waar. Aanvankelijk leek P. er on-Portugees relaxed mee om te gaan. Gezakt, dan de volgende keer beter - zo besloot hij verstandig. Maar er een nachtje over geslapen te hebben - wat toch meestal de gemoederen juist tot rust zouden moeten brengen - laaide de woede en de ontsteltenis hierover op. De lamlendige examinator had niet eens een plausibele reden gegeven. Hij bleef alleen uiterst vriendelijk herhalen dat P. zo keurig reed. Keurig gereden jongen, keurig gereden....alleen jammer dat....Tja...
Onmiddelijk besloot manlief nog die ochtend verhaal te gaan halen bij het equivalent van het Centraal Bureau Rijvaardigheid - ofwel de IMT - waar het rijexamen was afgenomen en gearchiveerd. Hoewel de examinator zo lovend was geweest over zijn rijvaardigheid, bleek dat in het dossier te zijn vertaald als 'roekeloos en ongecontroleerd'. Huh?
Dit kon niet waar zijn. Dit moest een vergissing zijn. Dossiers verwisseld, namen verwisseld, wat dan ook. Maar 'roekeloos en ongecontroleerd', dat ging niet over deze Oliveira.
Slagingsgarantie
Inmiddels op hoge poten dan maar verhaal halen bij de autorijschool en die beste inspecteur met z'n stomme slagingsgarantie. Driftig 'nee-knikkend' met geveinsd ongeloof over P.'s relaas en verbaas over deze hele gang van zaken, wenkte hij hem na een ander kamertje. Waar hij opbiechtte dat hij eigenlijk altijd z'n leerlingen adviseert om € 230,- handje contantje mee op examen te nemen. De standaard afkoopsom voor welk rijbewijs dan ook. Maar omdat P. zo zeker over kwam, prima reed en ook geen moeite had met de trailer-manoeuvres, leek het hem niet nodig om hem van dit standaard advies te voorzien. Een inschattingsfout, zo gaf hij toe. Want hoewel hij prima had gereden, had de examinator toch duidelijk dit vriendelijke gebaar verwacht.
Er zat dus niks anders op om nogmaals op examen te gaan, nogmaals de verplichte (tuurlijk) les te betalen en nogmaals het examengeld, deze keer met € 230,- in contanten paraat te hebben. Maak niet de fout om eerst maar eens even het zuivere oordeel van de examinator af te wachten, want mocht je hem wat minder goed gemutst treffen, kan hij je aangeven voor omkoperij. Daarom geef je het bedrag vóór aanvang van het rij-examen en verzeker je jezelf - ongeacht wat daarna volgt, van een rijbewijs. En zo geschiedde. Ik ontving een berichtje 'geslaagd', wederom met een rood emoticoontje.
Noem mij naïf, maar ik ben dus echt stom-verbaasd over deze praktijken. Noem het hoe je het noemen wilt, corruptie, omkoperij, oneerlijke verkrijging, afpersing, whatever. Maar met verkeersveiligheid zou niet gesold moeten worden. Naïf, dat had ik al gezegd. Dat wordt er op deze manier dus wel en het erge is dat het vandaag de dag nog op veel plaatsen in stand wordt gehouden. Naar aanleiding van deze nieuwe ervaring komen de verhalen los. Een tante die tijdens het rij-examen de eerste beste lantaarnpaal omver reed en toch haar rijbewijs kreeg. Een vriend die tijdens het rij-examen door rood reed, een ander die na drie hopeloze pogingen fileparkeren door mocht rijden en die ene die vergat het verkeer van rechts voorrang te geven, allemaal gewoon geslaagd voor hun rijbewijs.
Roekeloos en ongecontroleerd
Snap ik nu voortaan ook waarom er tal van weggebruikers zijn die op twee banen tegelijk rijden en op tweebaans rotondes van links naar rechts slingeren zonder richting aan te geven. Richting aangeven wordt hier sowieso nauwelijks gedaan overigens, wat vaak de oorzaak is van al die onhandige botsingen om menig kruising in de bebouwde kom. Ook snap ik nu waarom niet zelden een auto achteruit glijdt in een file waar de weg 'omhoog' loopt (helling trekken komt hier best heel erg van pas) en waarom het geluid van een bumper over een stoeprand (of tegen een stoeprand) niet vreemd is.
En ik en mijn rijkunsten? Ik ga ook niet he-le-maal vrij-uit. Hoewel ik mijn rijbewijs wel op een rechtmatige wijze heb verkregen, ben ik hier in Portugal inmiddels drie keer van de weg geplukt door de politie. Twee keer bleef het bij een nogal onduidelijke en onsamenhangende waarschuwing, waarover wist de politie volgens mij zelf ook niet zo precies. Maar één keer een terechte boete voor het gebruik van telefoon (ajaj). Daarbij twee min-punten op mijn splinternieuwe Portugese rijbewijs (wegens noodzakelijke verlenging verruilde ik m'n Nederlandse rijbewijs definitief in), maar waren die minpunten - toegegeven - terecht. Zou dat puntenrijbewijs misschien het antwoord zijn op de verkeersveiligheid in Portugal? Of zouden we straks voor € 230,- punten kunnen bijkopen? Over roekeloos en ongecontroleerd gesproken.
